Instytut Pamięci Narodowej 83. rocznica agresji sowieckiej na Polskę i Dzień Sybiraka - Białystok, 17 września 2022 - Aktualności -

Po wkroczeniu do Polski żołnierze Armii Czerwonej dokonywali licznych zabójstw, grabieży i gwałtów. Agresja ZSRS w dużym stopniu była nakierowana na eksterminację polskich elit. Po napaści aresztowano ponad 200 tys. Polaków, w tym oficerów, ziemian, urzędników państwowych i przedstawicieli inteligenckich zawodów. Jeszcze liczniejszą grupę dotknęły masowe wywózki na Sybir. Konsekwencją 17 września były również późniejsze zbrodnie m.in. w Katyniu. 

17 września 2022 roku w Białymstoku odbyły się miejskie uroczystości, podczas których Oddział IPN w Białymstoku reprezentowała pełniąca obowiązki naczelnika Oddziałowego Biura Upamiętniania Walki i Męczeństwa IPN w Białymstoku - dr Bożena Koszel-Pleskaczuk. 

Białostockie obchody rocznicy napaści ZSRS na Polskę rozpoczęły się o godzinie 9.00 złożeniem kwiatów pod Pomnikiem Katyńskim na Placu Katyńskim. Pół godziny później odprawione zostało nabożeństwo w intencji ofiar sowieckiej okupacji w katedrze prawosławnej pw. Św. Mikołaja przy ulicy Lipowej, a o godz. 10.00 – w kościele pw. Ducha Świętego przy ulicy Sybiraków. Po Mszy św. pod Pomnikiem - Grobem Nieznanego Sybiraka nastąpiło złożenie kwiatów. Główna uroczystość rozpoczęła się natomiast o godzinie 12.00 pod pomnikiem upamiętniającym Matki–Sybiraczki, który mieści się przed budynkiem Muzeum Pamięci Sybiru przy ulicy Węglowej 1 w Białymstoku. Ta jedyna tego typu placówka w Polsce, która została uroczyście otwarta dla zwiedzających dokładnie rok temu.

Skutki sowieckiej okupacji to utrata nie tylko dużej części terytorium II Rzeczypospolitej z Wilnem i Lwowem, ale przede wszystkim strata elit i polskich patriotów. Jeszcze przez pół wieku od napaści ZSRS Polska zmagała się z narzuconym komunistycznym systemem, który oprócz niszczenia narodu, wyniszczał kulturę, naukę i rozwój gospodarczy kraju.