Instytut Pamięci Narodowej Pierwsze posiedzenie Komitetu Ochrony Walk i Męczeństwa II kadencji i wręczenie aktów powołania na członków Komitetu - Białystok, 15 marca 2023 - Aktualności -

W skład Komitetu weszły następujące osoby, wyróżniające się swoją działalnością społeczną, naukową i popularyzatorską na rzecz utrwalania pamięci narodowej i opieki nad miejscami szczególnie ważnymi dla Narodu polskiego na terenie województwa podlaskiego i warmińsko-mazurskiego:

•  Adam Buciński
• dr Tomasz Dudziński
• Sławomir Hryniewicz
•  Zbigniew Kaszlej
• Maciej Kotarski
• Anna Łabędzka
•  dr Tomasz Madras
• dr inż. Paweł Myszkowski
• dr hab. Jan Snopko
•  Ewa Sznejder
•  prof. dr hab. Wojciech Śleszyński
• Władysław Tokarski
• Paulina Bronowicz-Chojak
• ks. dr Adam Szot
• Kazimierz Jędrzej Wosiek

W obradach uczestniczyli: dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej - Adam Siwek oraz dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku dr Marek Jedynak.

Podczas spotkania, pełniąca obowiązki naczelnika Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa dr Bożena Koszel-Pleskaczuk opowiedziała o zrealizowanych upamiętnianiach w 2022 roku oraz zakreśliła plany na kolejne projekty. Uczestnicy posiedzenia wybrali spośród siebie przewodniczącego dr. Tomasza Madrasa - wicewojewodę podlaskiego. Wiceprzewodniczącym został dr Paweł Myszkowski (województwo podlaskie) oraz Sławomir Hryniewicz (województwo warmińsko-mazurskie).

Poniżej przedstawiamy dane dotyczące renowacji i nowych upamiętnień w 2022 r.

Groby wojenne, których wykonanie lub renowacja zostały sfinansowane lub były współfinansowane przez pion upamiętniania walk i męczeństwa IPN

Łomża – wykonanie na cmentarzu parafialnym grobu Romualda Lenczewskiego, siedmiolatka ekshumowanego w miejscowości Leńce. 19 maja odbyły się uroczystości pogrzebowe Romualda Lenczewskiego.

Dąbrowa Białostocka – wykonanie na cmentarzu parafialnym grobu wojennego żołnierza AK Witolda Sulika ps. „Pług”. 12 czerwca odbyły się uroczystości pogrzebowe Witolda Sulika.

Augustów – wykonanie na cmentarzu parafialnym grobu wojennego śp. ppor. Wacława Sobolewskiego ps. „Sęk”, zidentyfikowanej ofiary obławy augustowskiej. 18 lipca odbyły się uroczystości pogrzebowe Wacława Sobolewskiego.

Augustów – wykonanie na cmentarzu parafialnym remontu grobu wojennego Józefa Klupca, ułana 2. Szw. 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich.

Upamiętnienia, których wykonanie lub renowacja zostały sfinansowane lub były współfinansowane przez pion upamiętniania walk i męczeństwa IPN

Gołdap – wykonanie tablicy upamiętniającej pomoc mieszkańców Gołdapi i Kościoła internowanym kobietom. Tablica znajduje się w kościele Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła. 24 lipca odbyło się jej uroczyste odsłonięcie.

Łupianka Stara – wykonanie tablicy upamiętniającej bł. ks. Jerzego Popiełuszkę. 22 maja nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy zamontowanej na budynku Szkoły Podstawowej.

Szepietowo – odrestaurowanie pomnika w hołdzie Polakom rozstrzelanym przez NKWD 22 czerwca 1941 r. 19 czerwca nastąpiło uroczyste odsłonięcie odrestaurowanego pomnika.

Lipsk – wykonanie tablicy upamiętniającej Viktorię Niemeńską i pobyt Marszałka Józefa Piłsudskiego w Lipsku.

Olsztyn – wykonanie tablicy „W hołdzie Polakom spod znaku Rodła”.

Czerwony Bór – wykonanie  tablicy upamiętniającej wojskowe obozy internowania w miejscu obecnego Zakładu Karnego w Czerwonym Borze.

Tama – odrestaurowanie pomnika 9. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej, uroczystość odsłonięcia połączona z obchodami Święta Niepodległości.

Nowoberezowo – remont pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego, uroczystość odsłonięcia połączona z obchodami Święta Odzyskania przez Polskę Niepodległości.

Pisz – wykonanie tablicy upamiętniającej Wojciecha Ziembińskiego. Tablica znajduje się na budynku Urzędu Miejskiego.

Las Giełczyński – odrestaurowanie pomnika poświęconego ofiarom mordu dokonanego na 12 tys. obywateli II RP przez Niemców w latach 1941-1942.  

Działalność Komitetów Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przy oddziałach Instytutu Pamięci Narodowej stanowi nawiązanie do Wojewódzkich Komitetów Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, stanowiących regionalne organy doradcze w zakresie polityki historycznej w okresie istnienia ustawowo zniesionej Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, której ustawowe zadania przejął w 2016 roku Instytut Pamięci Narodowej.

Do najważniejszych zadań Komitetu należy m.in.:

• sprawowanie opieki nad miejscami walk i męczeństwa oraz trwałe upamiętnienie związanych z tymi miejscami faktów, wydarzeń i postaci,
• inspirowanie oraz współdziałanie w organizowaniu obchodów, uroczystości, przedsięwzięć wydawniczych i wystawienniczych a także popularyzowanie za pomocą środków masowego przekazu miejsc, wydarzeń i postaci historycznych związanych z walkami i męczeństwem,
• ocenianie stanu opieki nad miejscami i trwałymi obiektami pamięci narodowej a w szczególności nad pomnikami, cmentarzami i mogiłami wojennymi, muzeami walk a także izbami pamięci narodowej,
• opiniowanie pod względem historycznym i artystycznym wniosków o trwale upamiętnienie miejsc wydarzeń historycznych a także wybitnych postaci związanych z dziejami walk i męczeństwa.