E-Księgarnia
1 marca o godz. 12.00 w Białymstoku na Rynku Kościuszki pod kinem „Ton”, gdzie komunistyczne sądy skazywały na śmierć polskich patriotów, żołnierzy podziemia antykomunistycznego, rozpoczęły się wojewódzkie obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. W uroczystości uczestniczyli m.in.: żołnierze i kombatanci, członkowie „Solidarności” i represjonowani w stanie wojennym, młodzież szkolna i studenci, samorządowcy, przedstawiciele służb mundurowych. Po odśpiewaniu hymnu narodowego głos zabrali organizatorzy uroczystości. Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski w swoim wystąpieniu powiedział m.in., iż wielką niesprawiedliwością wobec żołnierzy powojennego podziemia antykomunistycznego w Polsce jest to, że jeszcze kompletnie nie odtworzyliśmy ich bohaterskich dziejów, a już próbuje się, niczym za komuny, dyskredytować poszczególnych „Żołnierzy Wyklętych”. Podkreślił też, że nikt obcy nam wolnym Polakom nie będzie wybierał narodowych bohaterów. Dyrektor białostockiego Oddziału IPN dr hab. Piotr Kardela w przemówieniu do uczestników uroczystości podkreślił, iż święto „Żołnierzy Wyklętych” wprowadzone z inicjatywy śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego poświęcone jest tym Polakom, którzy z bronią w ręku przeciwstawili się nowej nawale bolszewickiej, poświęcone jest tym polskim patriotom, których postawa wobec wrogów Ojczyzny uczy nas dziś jak kochać Polskę. Po przemówieniach odbył się Apel Poległych, salwa honorowa oraz złożenie kwiatów i zapalenie zniczy pod tablicą poświęconą Niezłomnym, umieszczonej na kinie „Ton”. Delegacja IPN kwiaty złożyła również pod pomnikiem Armii Krajowej, pod tablicą poświęconą pomordowanym przez Niemców i komunistów w białostockim areszcie śledczym oraz w miejscu przechowywania ekshumowanych szczątków z tegoż aresztu.
Dalsza część uroczystości Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” współorganizowanych przez IPN odbyła się w siedzibie oddziału, gdzie o godzinie 14. rozpoczęło się sympozjum naukowe zatytułowane: „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci”, podczas którego pracownicy Instytutu zaprezentowali swoje ustalenia badawcze dotyczące tematyki „Żołnierzy Wyklętych”. Gośćmi sympozjum byli m.in.: Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski, Konsul RP w Grodnie dr Jarosław Książek z małżonką, Jerzy Rybnik w latach osiemdziesiątych wiceprzewodniczący ZR Białystok NSZZ „Solidarność”, Stanisława Korolkiewicz, Krzysztof Nowakowski i Janusz Purwin z Klubu Więzionych Internowanych i Represjonowanych w Białymstoku, mjr Michał Mazurczyk reprezentujący dowódcę 1. Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej płk. Sławomira Kocanowskiego, przedstawiciel Uniwersytetu w Białymstoku prof. Kazimierz Trzęsicki oraz Dyrektor NBP Krzysztof Ryczko.
Przybyłych gości powitał Naczelnik Biura Edukacji Narodowej białostockiego Oddziału IPN dr Paweł Warot. Następnie głos zabrał gospodarz miejsca dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku dr hab. Piotr Kardela, który zwrócił uwagę na działalność wydawniczą IPN, gdzie wiele publikacji poświęconych jest „Żołnierzom Wyklętym”. Ostatnią pozycją podaną do druku przez białostocki Oddział IPN – powiedział dyrektor – jest praca autorstwa Dariusza Jarosińskiego „Ta nasza wolność. Reportaże historyczne”, niemal w całości poświęconą bohaterom powojennego podziemia antykomunistycznego. Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski mówił o dużym znaczeniu „Żołnierzy Wyklętych” dla naszej niepodległości.
W okolicznościowej konferencji udział wzięli: dr Marcin Markiewicz („Podziemie antykomunistyczne a lokalny aparat władzy na Białostocczyźnie po amnestii 1947 r.”), Paweł Niziołek („Okręg Białystok AK-NIE - zapomniana próba »przebudowy« podziemia na Białostocczyźnie”), Marta Chmielińska-Jamroz („Działalność drugiej konspiracji niepodległościowej na Ziemi Hajnowskiej”), dr Paweł Warot („Zwalczanie podziemia niepodległościowego przez komunistyczny aparat represji na Warmii i Mazurach w latach 1945–1956”), dr hab. Piotr Kardela („»Żołnierze Wyklęci«” na politycznej emigracji”), Bogusław Łabędzki („Przywracanie pamięci - poszukiwania i identyfikacje »Żołnierzy Wyklętych«”).
Po zaprezentowaniu przez pracowników Oddziału IPN wyników ich ustaleń badawczych, nastąpił moment wręczania pamiątkowych srebrnych monet z podobizną gen. Augusta „Nila” Fieldorfa wydanych przez Narodowy Bank Polski. Dyrektor NBP Oddział w Białymstoku w krótkiej prezentacji przedstawił rolę NBP, w tym jego działalność emisyjną, jak też wyjątkowość wydanej monety pamiątkowej. Dyrektor NBP wręczył monetę m.in. obecnemu na uroczystości Jerzemu Rybnikowi, synowi Aleksandra Rybnika, zamordowanego przez UB szefa Okręgu WiN Białystok.
O godz. 16.00 rozpoczął się koncert zatytułowany „Relacja z Zaświatów”, przygotowany przez artystów z Fundacji „Lampa”, którzy zajmują się promowaniem wartości patriotycznych za pomocą sztuki. W programie były m.in. pieśni i recytacje o tematyce „Żołnierzy Wyklętych”.
Dalsza część uroczystości odbywała się w Teatrze Dramatycznym w Białymstoku. O godz. 18.00 – czytanie performatywne tekstu „Obława” autorstwa Konrada Szczebiota i Adama Białousa, teatralna adaptacja książki Adama Białousa „Śmierć przyszła w lipcu”. O godz. 19.00 – panel dyskusyjny poświęcony Obławie Augustowskiej z udziałem: Konrada Szczebiota, Adama Białousa oraz gości: Barbary Bojaryn-Kazberuk i przedstawicieli Rodzin Ofiar Obławy Augustowskiej. O godz. 20.00 koncert zespołu „21 gram”.
Także o godz. 18 pracownik Biura Poszukiwań i Identyfikacji Bogusław Łabędzki wziął udział w oficjalnym odsłonięciu pomnika Danuty Siedzikówny „Inki”, postawionego niedawno białostockim Parku Planty, na Skwerze im. Lecha i Marii Kaczyńskich i złożył kwiaty w imieniu dyrektora Oddziału IPN.
Organizowana przez IPN i Urząd Wojewódzki uroczystość Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” odbywała się pod honorowym patronatem: JE abp. dr. Tadeusza Wojdy Metropolity Białostockiego, dr. Jarosława Szarka Prezesa IPN, Jana J. Kasprzyka Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Jarosława Selina Sekretarza Stanu w Ministerstwie Dziedzictwa i Kultury Narodowej.
Relacje z uroczystości w mediach:
http://bialystok.tvp.pl/36221999/hold-zolnierzom-wykletym
http://bialystok.tvp.pl/36223738/boguslaw-labedzki-01032018
http://bialystok.tvp.pl/36223795/01032018-godz2130
http://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/152790