Nawigacja

Aktualności

Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023

1 marca 2023 roku, przed białostockim Marszem Żołnierzy Wyklętych - Paweł Niziołek z Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku przybliżył sylwetkę Zbigniewa Rećki ps. "Trzynastka" - lokalnego bohatera walk o wolność Polski, który jest białostockim patronem 2023 roku. W czasach komunistycznego zniewolenia państwowa propaganda próbowała wymazać go i podobnych mu bohaterów ze zbiorowej świadomości Polaków. Mimo to pamięć o nim przetrwała - pielęgnowana przez rzeszę patriotów, dla których pozostał symbolem wielkiego poświęcenia w walce o wolną Polskę (warto dodać, że 20 czerwca 2011 roku Rada Miasta Białegostoku nadała imię Zbigniewa Rećki jednej z ulic na osiedlu Wygoda). 

Kolejnym punktem uroczystości była Msza św. w intencji Ojczyzny i dusz "Niezłomnych". Uwieńczenie dnia stanowił marsz, podczas którego dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku dr Marek Jedynak oddał hołd wszystkim tym, którzy nieśli w sercach pragnienie niepodległej Polski - nawet aż po bezimienny grób. "Żołnierze Wyklęci" do końca stali po stronie wolnej Polski i nie poddali się komunistycznemu zniewoleniu. Są ciągle otwartą księgą naszej historii i wzorem dla młodych ludzi - wzorcem postawy niezłomności, która sprawia, że człowiek nawet pomimo przeciwności, pomimo strachu i cierpienia - potrafi walczyć o to co najważniejsze - o wolność.

Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120-180 tysięcy. Większość akcji oddziałów podziemia antykomunistycznego było wymierzonych w oddziały UB, KBW czy MO. Ostatnim członkiem ruchu oporu był Józef Franczak ps. „Lalek”, który zginął w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami (woj. lubelskie) osiemnaście lat po wojnie – 21 października 1963 roku.

 

 

            Podporucznik Zbigniew Rećko urodził się w Białymstoku 7 marca 1923 roku. Jego rodzinny dom stał na rogu ulicy Drewnianej i Bednarskiej. Od szesnastego roku życia był zdany tylko na siebie. Po zajęciu Białegostoku przez Niemców, doświadczył wywózki na roboty przymusowe do Bawarii. Gdy udało mu się wrócić do rodzinnego miasta, wstąpił w szeregi jednej z polskich konspiracyjnych organizacji niepodległościowych - Bojowej Organizacji „Wschód”. Po 1942 r. należał już do AK. Służąc w jej szeregach (w Kedywie) wielokrotnie brał udział w akcjach zbrojnych - tak przeciwko Niemcom, jak i sowietom, ale działalność niepodległościową zaczynał jako wywiadowca infiltrujący niemiecki aparat terroru. Mając zaledwie 19 lat był tłumaczem i wartownikiem w siedzibie białostockiego Gestapo (przy obecnej ulicy Sienkiewicza) i to właśnie praca w tym cieszącym się najgorszą sławą miejscu umożliwiła mu przeprowadzenie najgłośniejszej akcji, jaką było uwolnienie aresztowanych przez Gestapo oficerów Komendy Okręgu AK Białystok w nocy z 31 października na 1 listopada 1942 roku. 21 stycznia 1945 roku został zatrzymany przez Grupę Operacyjną NKWD-UB, ranny w klatkę piersiową, został osadzony w więzieniu w Białymstoku. W maju 1945 roku zbiegł w zbiorowej ucieczce więźniów, a niedługo potem został mianowany adiutantem komendanta Okręgu Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” Białystok podpułkownika Mariana (Marii Michała) Świtalskiego „Juhasa”.  Zginął w walce z plutonem operacyjnym Milicji Obywatelskiej w okolicach Wysokiego Mazowieckiego 10 października 1946 roku. Przeżył zaledwie 23 lata.

  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
  • Prelekcja o "Trzynastce" i wieczorne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” - Białystok, 1 marca 2023, Fot. Natalia Krzywicka
do góry