E-Księgarnia
Obrady otworzył dr hab. Krzysztof Sychowicz (naczelnik OBBH IPN) witając przybyłych prelegentów oraz zaproszonych gości: młodzież szkolną wraz z opiekunami z Augustowa, służby mundurowe, przedstawicieli władz samorządowych, historyków w tym regionalistów, mieszkańców Augustowa i okolic. Prelegenci poruszali tematy związane z postawami mieszkańców II Rzeczypospolitej w latach 1939-41 wobec okupacji sowieckiej. Każda część obrad kończyła się ożywioną dyskusją, w której niejednokrotnie padały nowe postulaty badawcze związane z obecnością Sowietów na ziemiach polskich. Konferencja zgromadziła prelegentów i gości także z Ukrainy i Stanów Zjednoczonych, którzy dzień wcześniej w Augustowie razem z przedstawicielami IPN-u odsłaniali pomnik ku czci ofiar Obławy Augustowskiej. Podsumowując konferencję dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku dr hab. Piotr Kardela dziękując za wystąpienia podkreślił min. długotrwałe skutki dla Polski i Polaków sowieckiej agresji z 17 września 1939 r. i okupacji wschodnich terenów Rzeczypospolitej, w tym też i te, które odczuwamy i dziś.
Patronat honorowy nad konferencją objął Wojewoda Podlaski i Marszałek Województwa Podlaskiego, a poszczególnym wystąpieniom towarzyszyło duże zainteresowanie mediów.
PROGRAM
10.00–10.20 Rozpoczęcie konferencji
Część I
- 10.20 prof. Rafał Wnuk (Katolicki Uniwersytet Lubelski), Konspiracja i partyzantka polska w Augustowskiem wrzesień 1939 - czerwiec 1941
- 10.40 dr Oleh Savchuk (Instytut Badań Polityki Regionalnej – Łuck, Ukraina), Losy ludności cywilnej na Wołyniu (1939–1941)
- 11.00 dr hab. Andrzej Wawryniuk, (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie), Legion Ukraiński, jako jeden z agresorów II Rzeczypospolitej w 1939 r.
- 11.20 prof. dr hab. Wasyl Hułaj (Narodowy Uniwersytet „Politechnika Lwowska”), Manipulacyjne i propagandowe elementy polityki kadrowej stalinowskiego totalitarnego reżimu na terenie byłych południowo-wschodnich województw międzywojennej Polski
- 11.40 dr Tomasz Danilecki (Muzeum Pamięci Sybiru), Sowieckie wybory na polskich Kresach – pierwsza lekcja konformizmu
12.00–12.15 Dyskusja
12.15–12.30 Przerwa
Część II
- 12.30 dr Serhij Tkaczow (Tarnopol, Ukraina) Polskie podziemie w Кrzemieńcu w 1939–1941
- 12.50 dr Tomasz Bugaj (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Opór, przystosowanie czy współpraca? Trudne i problemowe narracje o wojnie mieszkańców polsko-ukraińskiego pogranicza
- 13.10 Bogusław Łabędzki (IPN w Białymstoku), Udział ludności białoruskiej w organizacji i realizacji deportacji obywateli polskich w lutym 1940 r.
- 13.30 Ivan Sokolovsky (Uniwersytet Jagielloński, Center for European Studies), Strangers in a strange land: 14th of April 1940 deportations of Polish citizens from western regions of Ukrainian SSR and Belorussian SSR to Kazakh SSR
13.50-14.05 Dyskusja
14.05-15.00 Przerwa
Część III
- 15.00 dr hab. Krzysztof Sychowicz (IPN w Białymstoku), Mieszkańcy regionu łomżyńskiego pod okupacją sowiecką
- 15.20 dr hab. ks. Józef Łupiński (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego), Życie codzienne pod okupacją sowiecko-niemiecką wg „Dziennika” ks. Mariana Lisa – proboszcza parafii Lubotyń
- 15.40 dr Joanna Potaczek, (Centrum Dialogu między Religiami i Narodami Przemyśl, Sanok), mgr Grzegorz Oleniacz (Sanok) Różne postawy mieszkańców ziemi sanockiej wobec okupacji sowieckiej w latach 1939–1941
- 16.00 Ks. Kazimierz Litwiejko, (Białystok) Powiat sokólski 1939–1941
16.20–16.35 Dyskusja
16.35-16.50 Przerwa
Część IV
- 16.50 dr Paweł Warot, (IPN w Białymstoku), Okupacja sowiecka w relacjach ludności żydowskiej z rejonu Bielska Podlaskiego
- 17.10 Ewa Kowalska (IPN Centrala), Jeńcy polscy na budowie „Zachodnio – Ukraińskiej Drogi Nr 1”
- 17.30 Barbara Bojaryn-Kazberuk (Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Białymstoku), „Za pierwszego Sowieta” audycje dokumentalne Polskiego Radia Białystok jako źródło historyczne
- 17.50-18.05 Dyskusja
Część V
- 10.00 dr Marcin Zwolski (Muzeum Pamięci Sybiru), Sowiecki system represji na polskich Kresach (podsumowanie zagadnienia, „białe plamy”)
- 10.20 dr Piotr Olechowski (IPN Centrala), Procesy karne Polaków na ziemi lwowskiej w latach 1939–1940
- 10.40 Marta Chmielińska (IPN w Białymstoku), Zmiany społeczne i polityczne obszarów znajdujących się po 17 września 1939 r. pod okupacją sowiecką na przykładzie powiatu hajnowskiego
11.00-11.15 Dyskusja
11.15-11.30 Przerwa
Część VI
- 11.30 Paweł Nowik, (IPN w Białymstoku), Obrona Grodna w świetle materiałów Instytutu Sikorskiego
- 11.50 Wojciech Miklaszewski (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), Postawy polskich lotników wobec agresji 17 września i okupacji sowieckiej 1939–1941. Wybrane przykłady
- 12.10 Łukasz Faszcza (Muzeum Ziemi Augustowskiej), Materiały źródłowe poświęcone okupacji sowieckiej 1939–1941 w zbiorach Muzeum Ziemi Augustowskiej
12.20-12.35 Dyskusja
12.35-12.50 Podsumowanie i zakończenie konferencji