Instytut Pamięci Narodowej Promocja publikacji "Historie nieopowiedziane... Wspomnienia obozowe Heleny Perkowskiej i innych kobiet z lat 1944-1945" - Łapy, 26 maja 2023 - Aktualności -

26 maja 2023 r. w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Łapy, w przeddzień 79. rocznicy aresztowań mieszkańców Łap i okolic, miała miejsce promocja publikacji pod redakcją Patrycji Sanejko z Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku "Historie nieopowiedziane... Wspomnienia obozowe Heleny Perkowskiej i innych kobiet z lat 1944-1945".

Podczas wydarzenia głos zabrał dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku dr Marek Jedynak, który podkreślił konieczność ciągłego badania niemieckich zbrodni na Polakach, w tym również wywózek do niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych takich jak KL Ravensbrück. Podziękował za ogrom pracy redaktorce publikacji oraz zacytował fragment utworu znajdującego się w książce, podkreślając jak ważne jest ukazywanie prawdy o historii, szczególnie tej najtrudniejszej.

Lubiłam oglądać kamienie, 

Nagie są, proste jak prawda. - Grażyna Chrostowska, Kamienie.

Natomiast burmistrz Łap Krzysztof Gołaszewski podziękował za podjęcie tego trudnego i traumatycznego dla wielu mieszkańców Łap tematu Patrycji Sanejko oraz Instytutowi Pamięci Narodowej. Podkreślił również, że jeszcze do niedawna był to temat wręcz niemożliwy do podjęcia i przekazywany głównie ustnie z pokolenia na pokolenie. 

Autorka publikacji Patrycja Sanejko na wstępie przedstawiła natomiast zarys historyczny dotyczący niemieckiego obozu KL Ravensbrück prezentując krótki film dokumentalny. Ukazała również fotografie ukazujące w jaki sposób obecnie wyglądają pozostałości po tym obozie. Po przedstawieniu treści publikacji przez redaktorkę, głos zabrał bratanek Heleny Perkowskiej - Mirosław, który udostępnił Patrycji Sanejko pamiętnik autorstwa jego stryjenki. Następnie odbyła się gorąca dyskusja z redaktorką, podczas której pojawiło się wiele wzruszeń. 

Publikacja to pamiętnik łapianki - Heleny Perkowskiej, ale również wspomnienia innych kobiet, które razem z nią zostały tego dnia aresztowane i osadzone w obozie KL Ravensbrück. Książka zawiera 150 biogramów więzionych kobiet, a także listę aresztowanych wówczas mężczyzn. Aresztowania miały miejsce po akcji oddziału Kedyw Armii Krajowej, który 25 maja 1944 roku przeprowadził atak zbrojny na jadące trasą Łomża-Białystok ciężarówki i samochody z żandarmami niemieckimi, z których kilkoro zginęło. W odwecie wydano rozkaz, żeby na terenie obwodu białostockiego aresztować 1,5 tysiąca osób. Największe aresztowania odbyły się w Tykocinie, Łapach i Sokołach. Osoby aresztowano m.in. w masowych łapankach, następnie przewieziono do więzienia w Białymstoku, skąd 1 czerwca wyruszały transporty kobiet do obozu koncentracyjnego w Ravensbruck, a mężczyzn do obozu w Gross-Rosen. Następnie przewożono te osoby do innych obozów.

Było to wyjątkowe i przejmujące w swojej wymowie wydarzenie, podczas którego wybrzmiały spisane wspomnienia kobiet, które znalazły się w nieludzkich warunkach i próbowały z godnością przeżyć każdy dzień w niemieckim zniewoleniu.

Publikacja kolportowana jest bezpłatnie.

W celu nabycia proszę się z nami kontaktować mailowo - oben.bialystok@ipn.gov.pl