Kilkadziesiąt osób: rodziny Ofiar Obławy Augustowskiej, historycy, przedstawiciele władz lokalnych wzięli udział w konferencji naukowej „Obława Augustowska – fakty, konteksty, postulaty badawcze” zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku, Wydział Historyczno-Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku oraz Archiwum Państwowe w Suwałkach. Gościem konferencji był także dyrektor naczelny Archiwów Państwowych dr Wojciech Woźniak. W liście skierowanym do uczestników obrad Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek napisał m.in.: „(…) do dziś nie znamy tak naprawdę wszystkich konsekwencji i pełnych rozmiarów krzywd, które spotkały w związku z Obławą Augustowską mieszkańców Polski północno-wschodniej. Niewiele wiemy na temat skali represji wobec bliskich ofiar. Możemy jednak uznać jednoznacznie, że ogrom cierpień, jaki spotkał miejscową ludność stanowi do dziś wielką ranę dla wielu rodzin w regionie, co pozwala na stwierdzenie, że w dalszym ciągu odczuwane są następstwa zbrodni”.
W czasie konferencji zaprezentowano dziewięć referatów koncentrujących się wokół perspektyw badawczych i kontrowersji związanych z Obławą Augustowską, prowadzonych przez dziesiątki lat poszukiwań Ofiar, a także działań Wojsk Ochrony Tyłów NKWD.
Burzliwa dyskusja, która rozwinęła się w trakcie obrad dotyczyła liczby Ofiar Obławy, przebiegu bitwy nad jeziorem Brożane, która rozegrała się w trakcie Obławy, a także wiarygodności dokumentów 50. Armii 3 Frontu Białoruskiego opublikowanych w ubiegłym roku przez Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej.
Podczas konferencji członkowie rodzin Ofiar Obławy Augustowskiej mogli oddać materiał porównawczy do badań DNA.
Program konferencji:
10.00 Otwarcie konferencji
referaty:
- prof. dr hab. Jan Snopko (UwB), Sytuacja społeczno-polityczna w powiecie augustowskim wiosną i latem 1945 r.
- prof. dr hab. Grzegorz Motyka (ISP PAN Warszawa), Wojska NKWD Ochrony Tyłów 3 Frontu Białoruskiego 1944–1945
- dr Tomasz Łabuszewski (OBBH IPN Warszawa), Cena wolności – Obława Augustowska jako odwet za przywiązanie do polskości
- Piotr Łapiński (OBBH IPN Białystok), Bój nad jeziorem Brożane (15 lipca 1945 r.) – mity i rzeczywistość
- Zbigniew Kaszlej (Klub Historyczny im. AK w Augustowie), Akta Urzędu Stanu Cywilnego w Augustowie jako źródło wiedzy o Ofiarach Obławy Augustowskiej z lipca 1945 r.
11.50–12.20 Dyskusja
12.20–12.40 Przerwa
- Andrzej Matusiewicz (Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe), „O łaskawe powrócenie z Rossji mego ojca ...” – listy dzieci z Filipowa do ministra Hilarego Minca
- Tadeusz Radziwonowicz (Archiwum Państwowe w Suwałkach), W drodze do prawdy – rodziny w poszukiwaniach swych bliskich – ofiar Obławy Augustowskiej (od lat czterdziestych po sześćdziesiąte XX w.)
- dr Teresa Kaczorowska, Obława Augustowska w oczach świadków historii
- dr Jan Jerzy Milewski (OBBH IPN Białystok), Stare i nowe kontrowersje wokół Obławy Augustowskiej
- Barbara Bojaryn-Kazberuk (IPN Białystok), Obława Augustowska – próba bilansu
14.20–14.50 Dyskusja
14.50 Podsumowanie konferencji