W dniu 9 listopada 2018 r. z inicjatywy Instytutu Pamięci Narodowej, Wójta Gminy Juchnowiec Kościelny Krzysztofa Marcinowicza oraz Dyrektora Ośrodka Kultury w Juchnowcu Kościelnym Krzysztofa Sokólskiego, a także Stowarzyszenia OLMONTY reprezentowanego przez Jana Litwińczuka, odbyły się uroczystości upamiętnienia ofiar systemu komunistycznego osób ekshumowanych w lesie pod Olmontami.
Na uroczystość przybyły rodziny najbliższych ofiar ekshumowanych i pochowanych na tym cmentarzu wojskowym: Romuald Guzieniuk - rodzony brat Czesława Guzieniuka ps. „Gałąź” oraz jego siostrzeniec Jerzy Słomianko. Obecne było również rodzeństwo pochowanego tu Konstantego Kuźmickiego: siostra Anastazja Koszycka i jego brat Stefan Kuźmicki oraz siostra pochowanego Piotra Tomaszyckiego – Czesława Wołonciej.
Byli z nami dziś również: w imieniu wiceministra wpraw wewnętrznych i administracji Jarosława Zielińskiego - Marek Skrypko, w imieniu posła na sejm Dariusza Piątkowskiego - Emilia Madras, Romuald Szeremietiew - prof. nadzwyczajny Akademii Obrony Narodowej i Akademii Sztuki Wojennej, doradca wojewody podlaskiego - Romana Czepe, płk. Sławomir Kocanowski – dowódca 1. Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej, młodszy inspektor Jacek Kumpiałowski – Pierwszy Zastępca Komendanta Wojewódzkiej Policji w Białymstoku, płk. Dariusza Szorc - Wojskowy Komendant Uzupełnień, płk. Wojciech Prażmowski – dyrektor Aresztu Śledczego w Białymstoku oraz wieli innych przedstawicieli instytucji państwowych i służb mundurowych. Nie zabrakło przy tym nauczycieli, młodzieży, harcerzy z 40 Grunwaldzkiej Białostockiej Drużyny Wielopoziomowej.
Obecne były również osoby zaangażowane w odkrywanie prawdy o Olmontach: Tadeusz Waśniewski, Jerzy Rybnik syna płk. Aleksandra Rybnika oraz prof. Józef Maroszek.
Uroczystość rozpoczęła się na cmentarzu wojskowym w Białymstoku od Apelu Pamięci i salwy honorowej w wykonaniu 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego. Po hymnie odśpiewanym przez chór ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II z Kleosina wystąpił dr Tadeusz Waśniewski. Następnie naczelnik OBUWiM dr Jarosław Schabieński odczytał list prezesa IPN, Marek Skrypko odczytał list Wiceministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosława Zielińskiego, a Emilia Madras odczytała list posła na sejm Dariusza Piątkowskiego. Ostatnie wystąpienie należało do prof. Romualda Szeremietiewa. Ksiądz proboszcz parafii św. Ojca ,,Pio” w Białymstoku poświęcił nagrobki. Złożono kwiaty, zapalono znicze, po czym dalszą część uroczystości kontynuowano pod tablicą pamiątkową w Olmontach.
W asyście sztandaru i żołnierzy 1. Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej im. Gen. Bryg. Władysława Liniarskiego ps. „Mścisław” wraz z Dowódcą płk. Sławomirem Kocanowskim na czele, nastąpiło odsłonięcie tablicy memoratywnej:
W HOŁDZIE
ŻOŁNIERZOM PODZIEMIA ANTYKOMUNISTYCZNEGO
ORAZ DZIAŁACZOM ORGANIZACJI NIEPODLEGŁOŚCIOWYCH
BESTIALSKO POMORDOWANYM PRZEZ FUNKCJONARIUSZY
KOMUNISTYCZNEGO APARATU REPRESJI
W LATACH 1944 - 1956
ROZSTRZELANYM I SKRYCIE POGRZEBANYM
W LESIE POD OLMONTAMI
Na kolejną część uroczystości przeniesiono się do świetlicy w Olmontach, gdzie mieli wystąpienie: Jan Litwińczuk - prezes Stowarzyszenia Olmonty, Jerzy Rybnik syn płk. Aleksandra Rybnik oraz prof. Józef Maroszek. Uroczystość zakończono częścią artystyczna wykonaną przez chór ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Kleosinie.
Czesław Guzieniuk, ps. „Gałąź”
Urodził się 3 maja 1926 r. w Brukowie (pow. Sokółka), był synem Józefa i Anieli
z d. Białous. Od stycznia 1946 r. żołnierz Zrzeszenia WiN, m.in. członek kompanijnego patrolu dywersyjnego (gmina Suchowola, krypt. „Peluszka”) Bolesława Komendanta „Woza” (Obwód WiN Sokółka-Białystok). Zatrzymany 7 sierpnia 1946 r. przez funkcjonariuszy PUBP w Sokółce. 27 września 1946 r. został skazany w trybie doraźnym przez WSR w Białymstoku na karę śmierci. Wyrok wykonano 10 października 1946 r. w lesie w okolicy Olmont koło Białegostoku.
Konstanty Kuźmicki
Urodził się 18 marca 1923 r. w Szereszowie (powiat Prużana; obecnie na terenie Białorusi), był synem Józefa i Anastazji z d. Januszkiewicz. Brak informacji o działalności niepodległościowej (podczas śledztwa nie przyznał się do przynależności do „nielegalnej organizacji”). 25 września 1946 r. został skazany w trybie doraźnym przez WSR w Białymstoku na karę śmierci. Wyrok wykonano 10 października 1946 r. w lesie w okolicy Olmont koło Białegostoku.
Piotr Tomaszycki, ps. „Gałązka”
Urodził się 1 kwietnia 1926 r. w Sokółce, był synem Wincentego i Emilii z d. Jackiewicz. Od kwietnia 1946 r. żołnierz Zrzeszenia WiN, m.in. członek oddziałów partyzanckich ppor. Stanisława Biziuka „Sokoła” oraz ppor. Stefana Ejsmonta „Wira” (Obwód WiN Sokółka-Białystok). Zatrzymany w nocy z 20/21 sierpnia 1946 r. przez funkcjonariuszy PUBP w Sokółce. 27 września 1946 r. został skazany w trybie doraźnym przez WSR w Białymstoku na karę śmierci. Wyrok wykonano 10 października 1946 r. w lesie w okolicy Olmont koło Białegostoku.
Media o uroczystości:
https://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/161780