W latach 1944–1989 całe społeczeństwo polskie poddane było przemocy komunistycznej. Represje i prześladowania objęły też Suwalszczyznę rozumianą dzisiaj jako współczesne powiaty augustowski, suwalski, grodzki i ziemski oraz sejneński. Nie ominęły one nauczycieli, a w wielu wypadkach przemoc skierowana była przeciwko nim w sposób szczególny. Wynikało to z kilku przyczyn. Po pierwsze wielu nauczycieli zaangażowanych było w konspirację niepodległościową. Po drugie chciano odsunąć tych nauczycieli od wychowania młodzieży, którzy nie dawali gwarancji, że będą ją kształtować zgodnie z zasadami ideologii komunistycznej. Tym, którzy nie ugięli się, groziło zwolnienie z pracy, więzienie, internowanie, a nawet utrata życia.
Odsłonięcia upamiętnienia dokonali:
- dr Marek Jedynak – dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku
- dr Artur Kosicki – marszałek województwa podlaskiego
- Lidia Kłoczko – dyrektor Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach
- Bożena Anuszkiewicz – przewodnicząca Organizacji Międzyzakładowej NSZZ Solidarność
Dr Marek Jedynak – Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej, Oddział w Białymstoku w swoim przemówieniu powiedział:
Nie wolno było mówić o Katyniu, o zbrodni katyńskiej, że dokonali tego Sowieci. Nie można było mówić o Jałcie, Poczdamie, Teheranie o ustaleniach pomiędzy Stalinem a państwami Europy Zachodniej i niemożliwe było mówić o historii Polski bez zakłamania.
W trakcie uroczystości odsłonięcia tablicy odbyły się prelekcje Andrzeja Matusiewicza i dr. Jarosława Schabieńskiego, podczas których przypomniano o losach nauczycieli szykanowanych przez władze komunistyczne na Suwalszczyźnie.
W związku z dzisiejszą uroczystością Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku wydał okolicznościową broszurę autorstwa pracowników Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach – dr. Jarosława Schabieńskiego oraz Andrzeja Matusiewicza. Publikacja zawiera biogramy 26 pedagogów represjonowanych w okresie PRL.